Anlatım Bozuklukları Konu Kavrama Soruları

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözün kullanımı doğrudur?

A) Bütün filmlerinde son denli aptal rolleri oynuyordu.
B) Öğretmenine ne denli hayran olduğunu saklayamıyordu.
C) Meğer sen ne dek güçlüymüşsün, diye söyleniyordu.
D) Sahip olduğu malları ne değin ele geçirdiğini açıklayamıyordu.
E) Kendisini, bir türlü kitap yazacak değin hazır saymıyordu.

2.
I. Belediye, dükkânları kirli olan 18 işyerini kapattı.
II. Eskiden büyüklerden korkardık, ama saygı da duyardık.
III. Ormanın büyüleyici güzelliği, bizi kendimizden geçirmişti.
IV. Ben küçük mutlulukların insanıyım, derdi her gördüğüne.
V. Temizlik işçileri greve gittiği için çöpler dağ gibi birikti.
Numaralanan bu cümlelerden hangilerinde anlatım bozukluğu vardır?

A) I. ile II.
B) II. ile III.
C) III. ile IV.
D) IV. ile V.
E) I. ile V.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?

A) Ülkemizde, kitap okuyanların sayısı azalıyor.
B) Her gazete, toplumun başka bir kesimine sesleniyor.
C) Toplumun eğitim düzeyi giderek yükseliyor.
D) Çeşitli kurslarla, gençlere mesleki beceri kazandırılıyor.
E) Sınav tarihi yaklaştıkça öğrencileri heyecanı gittikçe artıyor.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?

A) Onlar sizi anlıyor, siz de onları.
B) Siz onlara gelirdiniz, onlar da size.
C) Biz de okula giderdik, onlar da.
D) Babam da çok kızmıştı bana, annem de.
E) Ben sana yardım ederim, sen de bana.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, anlatım bozukluğu yoktur?

A) Biraz düşünürsek, kimi işlerin, görevlerin zamanla nasıl bir değişim gösterdiğini anlarsınız.
B) Biraz düşünürseniz, kimi işlerin, görevlerin zamanla nasıl bir değişim gösterdiğini anlarız.
C) Biraz düşünürsen, kimi işlerin, görevlerin zamanla nasıl bir değişim gösterdiğini anlar.
D) Biraz düşünürse, kimi işlerin, görevlerin zamanla nasıl bir değişim gösterdiğini anlayacağız.
E) Biraz düşünürlerse, kimi işlerin, görevlerin zamanla nasıl bir değişim gösterdiğini anlarlar.

6.
Düşünme, duyma, düşleme yeteneklerimizin geniş boyutlar kazanılmasını sağladığı için antolojilere
I.                               II.                   III.
hep başarılı yazılardan örnekler alırız.
IV.                                                V.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu, numaralanan sözcüklerden hangisi değiştirilerek giderilebilir?

A) I.       B) II.      C) III.       D) IV.       E) V.

7. Aşağıdakilerden hangisinde, çelişen sözcüklerin bir arada kullanılmasından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Görüşmede tabii ki tüm sorunların ele alınacağını sanıyorum.
B) Büyüyen borç yükü, ülkenin ekonomik yönden dışa bağımlılığını sağladı.
C) Bu karar, içinde bulunduğumuz devre döneminde uygulanacaktır.
D) Devlet işlerinde tekil ilişkilerin hiçbir önemi yoktur.
E) Tabelasız durak yerlerine tabela takılacağı duyuruldu.

8. Her zaman, bir evim olmasını istedim; ama bir türlü isteğim gerçekleşmedi.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu nasıl giderilebilir?

A) “bir türlü” sözü cümleden çıkarılarak
B) “isteğim” yerine, “istediğim” getirilerek
C) “bir türlü” sözü, “isteğim”den sonraya getirilerek
D) “her zaman” sözü, “istedim”den önceye getirilerek
E) “isteğim gerçekleşmedi” yerine, “evim olmadı” getirilerek

9. Halk edebiyatı ürünü olan “ağıt“, Divan edebiyatı ürünü olan “mersiye”nin, konu bakımından tam karşılığı gibidir.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir?

A) “olan” sözcüklerinden ikisi de cümleden çıkarılarak
B) “ürünü olan” sözlerinden biri cümleden çıkarılarak
C) “Divan edebiyatı ürünü olan” sözü cümleden çıkarılarak
D) “tam” sözcüğü cümleden çıkarılarak
E) “konu bakımından” sözü cümleden çıkarılarak

10.  (I) Lord Byron, ingiltere’de, romantik dönemin en ünlü şairlerindendir. (II) Byron, kestane rengi saçlarını, çocukluk aşkı Elizabeth Pigot’a hediye etmiş. (III) Pigot, Byron’un sırdaşı olmuş, şâirin gizli sırlarını paylaşmış. (IV) Bu iki genç, birbirleriyle sık sık mektuplaşmışlar. (V) Byron’un Pigot’a gönderdiği saçları ve mektupları, bugünlerde artırma ile satışa çıkarılmış.
Bu parçanın numaralanan cümlelerinin hangi ikisinde, “gereksiz sözcük” kullanılmıştır?

A) I. ile II.
B) II. ile III.
C) III. ile IV.
D) IV. ile V.
E) I. ile V.

11. Önceki gün saat 12 sıralarında temizlik işçiler tarafından sopayla yaralanarak komaya sokulmuş bir genç bulundu.
Bu cümledeki anlatım bozukluklarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) “Yaralanma” ve “bulunma” eylemlerinin ne zaman gerçekleştiği konusunda bulanıklık vardır.
B) “Saat” sözcüğünün cümleden çıkarılması, anlamca daralmaya yol açmaz.
C) “Temizlik işçileri’nin, “yaralama” ve “bulma” eylemlerinden hangisini yaptığı belli değildir.
D) “Yaralanarak” sözcüğünün cümleden çıkarılması cümlenin anlamını daraltmaz.
E) “Bulundu” yükleminin, öğrenilen geçmiş zamanla “bulunmuş” olarak çekimlenmesi gerekir.

12. Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın cenazesi dolayısıyla birbirine düşman olan Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanları bir araya geldi.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni, aşağıdakilerden hangisinde açıklanmıştır?

A) Temel yargının zarf tümleci, yan yargının zarf tümleci gibi gösterilmiştir.
B) Yan yargının yüklemiyle temel yargının yüklemi arasında çatı uyuşmazlığı vardır.
C) Ad ve sıfat görevli sözcüklerin aynı tamlanana bağlanması, tamlama yanlışlığına yol açmıştır.
D) Temel yargıya ait dolaylı tümleç kullanılmaması, eylemin yapıldığı yeri belirsiz hale getirmiştir.
E) “Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanları” tamlamasının belirtisiz kurulması, anlam bulanıklığı yaratmıştır.

13. Toplu taşıma araçlarında yolculuk yaparken, en çok nüfus cüzdanı, paso, mavi kart, çanta, cüzdan, şemsiye, saat ve her nasılsa çorap unutuluyor.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Özne – yüklem uyuşmazlığı
B) Dolaylı tümleç eksikliği
C) Eylemsi ile eylem arasındaki çatı uyuşmazlığı
D) Aynı anlama gelen sözcüklerin bir arada kullanılması
E) Ad ve sıfat görevli sözcüklerin aynı tamlanana bağlanması

14. Sorunla ilgili bakanlığın bugün bir açıklama yapması bekleniyor.
I.                                                     II.     III.                        IV.
Bu cümledeki anlam bulanıklığı nasıl giderilebilir?

A) I, II’den sonraya getirilerek
B) III, I’den sonraya getirilerek
C) II, IV’ten önceye getirilerek
D) III, I’den önceye getirilerek
E) II, lll’ten sonraya getirilerek

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, farklı bir öğe eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?

A) Zamanını önceden planlamalı, titizlikle uymalısın.
B) Kitapları ve dergileri karıştırmalı, yararlanmalısın.
C) Öğretmenlerini iyi dinlemeli, yararlanmayı bilmelisin.
D) Konuları özetlemeli, gerektiği zamanlar bakmalısın.
E) Sinemaya gitmekten vazgeçmeli, en azından ertelemelisin.

CEVAP ANAHTARI

1. B     2. A      3. E     4. D      5. E      6. B      7. A     8. C     9. D      10. C      11. E      12. A      13. C     14. A     15. E