Rübai

Rübai nedir özellikleri nelerdir rubai örnekleri

RUBAİ

♦ Dört dizeli tek bir bentten oluşan bir nazım biçimidir.
♦ Sözlük anlamı dörtlük demektir.
♦ Biçim olarak halk şiirindeki maniye benzer.
Uyak düzeni a a x a biçimindedir.
♦ Kendine özgü aruz kalıplarıyla yazılır. (Yalnız rubaide kullanılan 24 aruz kalıbı vardır.)
♦ Bütün nazım biçimlerinde baştan sona aynı aruz kalıbı kullanılırken rubainin her dizesi ayrı bir kalıpla yazılabilir.
♦ Rubaide, tasavvuf ve felsefe konularından dünya görüşüne, hicivlerden nüktelere kadar birçok konu işlenebilir.
♦ Rubailerde anlam yoğunluğuna, düşünce derinliğine önem verilir. Bu yüzden konunun özlü bir biçimde işlenmesi gerekir.
♦ Dördüncü dize rubainin ana düşüncesini verir.
♦ Rubaide genellikle mahlas söylenmez.
♦ İranlı şair Ömer Havyam dünyaca ünlü rubai şairidir.
♦ Rubainin Anadolu’da öncüsü Mevlana’dır.
♦ Türk edebiyatının en usta rubai şairleri, 17. yüzyılda Azmizâde Haleti, Nabi ve 20. yüzyılda Yahya Kemal Bayatlı d ir.
Divan edebiyatı nazım biçimleri arasında günümüze kadar canlılığını yitirmeden yaşayabilmiş tek biçimdir.

Rubai Örneği

Ahvâl-i cihanı her zaman söyleşelim
Amma gam-ı aşkımız nihan söyleşelim
Ey vâkıf-ı râz-ı aşk olan ârif-i can
Ney gibi seninle bî-zeban söyleşelim Halet!

Ölçü: Mefûlü mefâilün mefâîlü feûl

Rubai Örneği

Sevgiyle yoğrulmamışsa yüreğin
Tekkede, manastırda eremezsin.
Bir kez gerçekten sevdin mi dünyada
Cennetin, cehennemin üstündesin.

Ömer Hayyam