İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Dönemi’nde oluşturulan destanlar, oluş ve yayılma aşamalarından geçmiş, derlenme aşamasından geçmemiştir. Bu metinlerin tamamına yakını, Çin, İran ya da Moğol kaynaklarında yer almış, yani başka dillerde kaleme alınmıştır. Uygurca yazılan Oğuz Kağan Destanı‘nı, hem Uygur Türkçesiyle
Etiket: Destanlar
Köroğlu Destanı
KÖROGLU DESTANI ♦ Türk destanları içinde en geç oluşan destandır. ♦ Batı Türkistan’dan Rumeli’ne kadar uzanan geniş coğrafya üzerinde, başta Azeri, Özbek İstanbul ve değişik Anadolu rivayetleri olmak üzere birçok rivayeti bulunur. ♦ Köroğlu Destanı’nın 16.yüzyılda Anadolu’da oluşan kolu, halk
Hamzaname
♦ Hamzaname, Hazreti Muhammet’in amcası Hz. Hamza’nın hayatı etrafında oluşan destanî halk hikâyelerinin genel adıdır. ♦ Hz. Hamza’nın hayatının anlatıldığı hikâyeler X. yüzyıldan itibaren önce sözlü gelenekte oluşmuş; 14. yüzyıldan itibaren de Farsçada yazıya geçirilmiştir, ilk Türkçe Hamzaname’yi ise Ahmedî’nin
Saltukname
♦ Saltukname, olağanüstü kişiliği ve hayatı bakımından Battal Gazi’ye ile Danişmend Gazi’ye benzeyen Sarı Saltuk adlı bir Türk dervişinin hayatını anlatan dinî-destanî halk hikâyesidir. ♦ Battalname geleneğini devam ettiren metinler arasında önemli bir yeri olan eser, 13. yüzyıl alperenlerinden olan
Danişmendname
♦ Anadolu’nun Türklerin egemenliğine girmesini konu alan bu destanda Danişment Gazi’nin ve oğlu Melik Gazi’nin gazaları, kahramanlıkları anlatılır. ♦ 12. yüzyılda sözlü olarak oluşan, 13. yüzyılda yazıya geçirilen bu destan Battalname tarzında yazılmıştır. Danişmendname’de tarihi masallaştıran pek çok olay yanında,
Battalname
♦ Battalname, VIII. yüzyılda Bizanslılara karşı savaşmış bir Arap kahramanı olduğu ileri sürülen, ancak daha sonra halk muhayyilesinde Türkleştirilen Battal Gazi‘nin hayat hikâyesi etrafında oluşturulmuş dinî-menkıbevi bir destandır. ♦ Destanda Battal Gazi, Hüseyin Gazi’nin oğludur. Soyu Hz. Muhammet’in torunu Hz.
Oğuz Kağan Destanı (İslami Rivayet)
OĞUZ KAĞAN DESTANI (İslami Rivayet) Türklerin İslamiyet öncesi destanlarından olan Oğuz Kağan Destanı,İslamın kabulünden sonra İslam esasları ve motifleri üzerinde yeniden işlenmiştir. Böyle olmakla birlikte destanın bu değişik varyantları arasında öz ve içerik bakımından büyük farklar yoktur. İslam inancına göre
Türk Destan Motifleri
TÜRK DESTAN MOTİFLERİ 1. Kök-Börü: Totemizmin bir kalıntısı olarak görülen bu motif, Şamanist destanlarda, özellikle Göktürk destanlarında temel motif özelliğini taşır. Göktürklerin totemi, destansı atası olan börü yani bozkurt, destanlarda olağanüstü güce sahip, kurtarıcı, yol gösterici atalar ruhu, mistik bir
Göç Destanı
Göç Destanı Çin prensesiyle evlenen Uygur hakanının kutsal bir kayalığı parçalatarak Çinlilere vermesiyle görülen uğursuzluğun büyük bir kıtlığa neden oluşunu ve bunun üzerine Türklerin Beşbalıg bölgesine göç edişini anlatır. Destan Çin ve İran kaynaklarında kayıtlıdır.
Türeyiş Destanı
Türeyiş Destanı Eski Hun hakanlarından birinin, ancak bir tanrı ile evlenecek kadar güzel iki kızı olduğunu ve Dokuz Oğuzların bu kızlarla evlenen bir bozkurdun çocukları olarak çoğaldıklarını anlatır. Destan, tarihçi Cüveyni’nin Tarih-i Cihan-gûşa adlı eserinde ve Çin kaynaklarında kayıtlıdır.