TÜRKÇE KELİMELERDE VURGU
Çekim eki almamış kelimelerde vurgu genellikle son hecededir: gözlükçü, ağaç, baba, koştur…
Çekim eki almamasına karşın vurgusu son hecede olmayan kelimeler şöyle sıralanabilir:
- 1. Bazı yer isimleri: Türkiye, İzmir, Paris, Almanya, İngiltere…
- 2. Zarfların çoğu: yarın, tekrar, zorla, gayet, iyice, öğleyin, kurnazca…
- 3. Bazı ünlemlerle ünlem olarak kullanılan bazı isimler: haydi, yahu, aferin, hayır; arkadaş! aslan!
- 4. Dil isimleri: Türkçe, Arapça, Farsça, Almanca, Fransızca…
- 5. Küçültme ekini almış bazı sıfatlar: ufacık, yumuşacık, kısacık, küçücük, azıcık…
- 6. “-leyin” ve “-gil” eklerinden birini almış kelimeler: sabahleyin, akşamleyin, babamgil, dayımgil…
- 7. “-ma, -me” olumsuzluk ekini almış fiiller (Geniş zaman çekimi hariç): gitmemek, oturmamak, konuşmamak, istemeyecek…
- 8. Bazı birleşik kelimeler: birçok, onbaşı, cumartesi, kahverengi, ayakkabı…
Not 1: Yukarıdaki maddelerin hiçbirine girmese de vurgusu son hecede olmayan bazı kelimeler vardır: çekirge, anne, masa, radyo…
Not 2: Çekim eki almış kelimelerde durum farklıdır. Bazı çekim ekleri vurguyu kendilerinden önceki heceye atar: geniştir, oturursun, yorgunum, görüyor, yazsaymış, kurtarırsam…