5n1k Nedir Ne Anlama Gelir?

5N 1K:

KİM: Haber yazısına konu olan vakanın kim tarafından gerçekleştirildiğini, kimin başından geçtiğini, haberin kimle/neyle ilgili olduğunu ortaya koyan bölümler, haber yazısındaki kim sorusunun yanıtı olarak düşünülebilir.

  • Balıkçılar, bu yıl balığın olmadığından şikayetçi
  • Öğretmenler, eylem yaptı.

NE: Bu soru habere konu olan olayın neyi/kimi etkilediğini, ilgilendirdiğini ortaya koymaya dönüktür: Bir haber yazısında habere konu olan olaydan kimlerin/nelerin etkilendiği/etkileneceği, bu etkilenmenin ne biçimde olduğu/olacağı vb. noktalar net bir şekilde ifade edilmelidir.

  • Ekonomik bunalım, öğretmenlerin alım gücünü azalttı.
  • Taşımalı eğitim, öğrencileri ve velileri büyük bir dertten kurtarıyor.
  • Aşırı yağışlar, ekili arazileri olumsuz etkiliyor.

NASIL: Bu soru, habere konu olan olayın yapılış, meydana geliş süreci hakkında bilgi vermeye yöneliktir. Bir banka soygunu haberinde “Hırsızlar, bankaya nasıl girmişler, hırsızlığı nasıl yapmışlar, güvenlik görevlilerini, banka çalışanlarını ve müşterileri nasıl etkisiz hâle getirmişler, olay yerinden nasıl uzaklaşmışlar?” vb. soruların cevabı olan açıklamalar, haber yazısındaki nasıl sorusunun cevabı olarak düşünülebilir.

  • Hırsızların iş yerine girmek amacıyla yaklaşık 30 metrelik bir tünel kazdıkları bildirildi.
  • Anayasa Mahkemesi Başkanı, dün bir basın toplantısı yaparak birtakım açıklamalarda bulunacak.
  • Market inşaatının durdurulması amacıyla yeni imza kampanyası başlatan çevreciler, yöneticileri ve girişimcileri doğal çevreye duyarlı olmaya davet ediyor.

NİÇİN: Bu soru, habere konu olan olayın nedenini bulmaya yöneliktir. Söz gelimi üniversiteye giriş sistemiyle ilgili yeni bir düzenlemeye gidilmiştir. Muhabir, bu olayı konu alan haber yazısında yetkililere sorular sorarak bu uygulamaya niçin geçildiğini, eski sistemin ne tür aksaklıkları olduğunu öğrenmeli, böylece söz konusu olayla ilgili olarak okuyucuların kafasında oluşabilecek “niçin” sorusunu cevaplayabilmelidir.

  • 4 milyon Suriyeli, artan ölüm olayları sebebiyle bulundukları yerlerden göç etmek zorunda kaldı.
  • Otomobil şirketleri, piyasadaki durgunluğu aşmak için birbiri ardınca kampanyalar düzenliyor.
  • Hakemin kural hatası yapması, seyircileri çileden çıkardı.

NEREDE: Bu soru, habere konu olan yerle ilgili bilgi vermeye yöneliktir. Haber yazısında özel isim ya da cins ismi olarak geçen yer isimleri ve bu yerlerin özellikleriyle ilgili bilgi veren her kelime, haber yazısındaki nerede sorusunun karşılığı olarak düşünülebilir. Bu sorular “nereye, nereden, nasıl bir yerde, nasıl bir yerden” vb. şekillerde de sorulabilir:

  • Memurlar, Küçük Saat Meydanı’nda toplanarak hükümeti protesto edecek.
  • 8 nüfuslu bu fakir aile, küçücük bir evde hayat savaşı veriyor.
  • Çukurova’ya yılın ilk dolusu düştü.

NE ZAMAN: Bu soru, habere konu olan olayın zamanı ile  ilgili bilgi vermeye yöneliktir. “Söz konusu olay ne zaman gerçekleşmiştir/gerçekleşecektir?” anlamına gelebilecek bütün sorular ne zaman sorusunun karşılığı olarak düşünülebilir.

  • Fenerbahçe ve Galatasaray ligin 8. haftasında 1 kez daha karşı karşıya gelecek.
  • Güvenlik görevlilerinin verdiği bilgiye göre olay, bugün 23.30 civarında gerçekleşmiş.
  • Ünlü sanatçının cesedi , 100.yıl Camii’inde sabah namazının akabinde kılınan cenaze namazının ardından Kabasakal Mezarlığında toprağa verildi.