TÜRKÇE KELİMELERİN SES ÖZELLİKLERİ
Bir kelimenin Türkçe olup olmadığını anlamanın en iyi ve en kestirme yolu aşağıdaki kuralları iyi bilmektir. Bir kelime aşağıdaki kurallardan sadece bir tanesine dahi aykırıysa o kelime Türkçe değildir.
- 1. Türkçe kelimeler büyük ve küçük ünlü uyumlarına uyar.
- 2. Yumuşak ünsüzle biten kelimelere gelen ekler yumuşak ünsüzle başlar. Kelimenin sonundaki ünsüzün sert olması durumunda ek de sertleşir.
- 3. Türkçe kelimelerde birinci heceden sonra “o, ö” (doktor, atom, şoför vb.) bulunmaz.
- 4. Türkçede uzun ünlü (hâkim, millî, ilâhî vb.) yoktur.
- 5. Türkçe kelimelerde iki ünlü yan yana (fiil, saat, ait vb.) gelmez.
- 6. Türkçe kelimelerde “f, h, j” sesleri (fizik, sabah, baraj vb.) yoktur.
- 7. Türkçede “l, r, ğ, c, m, n, v, z” sesleri kelime başlarında (leke, reçel, can, mide, numara, vana, zeytin) bulunmaz.
- 8. Türkçede kelime sonlarında “b, c, d, g” sesleri (âb, tac, bâd, lig vb.) bulunmaz.
- 9. Türkçede kelime başlarında iki ünsüz (program, blok, psikoloji, skeç, grev vb.) bulunmaz.
- 10. Hece sonunda üç ünsüz yan yana (sfenks, kontr vb.) bulunmaz.
- 11. Kelime köklerinde ikiz ünsüz yan yana (madde, bakkal, evvel, millet vb.) bulunmaz.
Not: Yukarıda sıralanan kuralların birçok istisnası vardır.