Fıkra (Köşe Yazısı) Nedir? Fıkra Özellikleri ve Karşılaştırması
- ♦ Fıkra, güncel bir konunun kişisel bir görüşe bağlanarak etkileyici bir anlatımla işlendiği kısa yazıdır.
- ♦Fıkralar, gazete ve dergilerin yazara ayrılan belirli bir köşesinde özel başlıklar altında yayımlanır; bu yüzden fıkralara “köşe yazısı” da denir.Fıkralarda konu ayrıntıya inilmeden işlenir; ileri sürülen görüş ve düşünceleri kanıtlama yoluna gidilmez, belgelere yer verilmez.
- ♦Fıkra yazarının amacı, benimsediği görüş doğrultusunda okurları etkilemek, kamuoyu oluşturmaktır.
- ♦Fıkralar konuşma dili havasında canlı, çarpıcı, içten, yoğun bir anlatımı gerektirir.
- ♦Fıkralar günübirlik yazılar olduğundan genellikle kalıcı olmayan, etkisi yayımlandığı günle sınırlı yazılardır.
- ♦Edebiyatımızda en ünlü fıkra yazarları Ahmet Rasim, Hüseyin Cahit Yalçın, Ahmet Haşim, Falih Rıfkı Atay, Yusuf Ziya Ortaç, Aziz Nesin, Oktay Akbal, Haldun Taner, Çetin Altan, İlhan Selçuk‘tur.
- ♦Fıkralarda dilin göndergesel işlevi ağır basmakla birlikte heyecana bağlı işlevi ve alıcıyı harekete geçirme işlevi de görülebilir.
- ♦Fıkralarda en çok açıklayıcı ve tartışmacı anlatım türlerinden yararlanıldığı görülür.
Bazı yazarlar, ülke ve dünya gündemindeki çeşitli konularla ilgili görüş, yorum ve değerlendirmelerini gazete ve dergilerdeki köşelerinde haftanın belli günlerinde dile getirerek okurlarla paylaşırlar. Bu tür yazılara köşe yazısı denir.
Köşe yazılarında, çoğunlukla ülke ya da dünya gündemini etkileyen önemli siyasi gelişmeler ele alınır. Bu gelişmelerle ilgili kişisel görüşler genellikle sohbet havasında ve herhangi bir kanıta dayanma ihtiyacı hissedilmeden okuyucularla paylaşılır.
Köşe yazısı, çoğunlukla yazının yazıldığı gün için bir anlam ve değer taşır; o gün içinde okunur, ertesi gün yerini yeni bir yazıya ve gündeme terk ederek unutulup gider.
Haber yazısıyla köşe yazısı arasında çok yakın bir ilişki vardır: Haber yazısının da köşe yazısının da merkezinde güncel bir haber yer alır. Haber yazısı, tarafsız bakış açısıyla sadece haberi bildirir; ülkede ve dünyada olup bitenler hakkında kısa bilgiler verir. Köşe yazısı ise bir bakıma bu haberlerle ilgili bir yorum yazısıdır. Köşe yazarları; birikimleri, ideolojileri, benimsedikleri değerler sistemi vb.den yola çıkarak dünyada ve ülkede yaşanan gelişmeleri kendi bakış açılarına göre yorumlar; bunlarla ilgili görüş, öneri ve uyarılarını dile getirirler. Köşe yazılarında halkın genelinin anlayabileceği bir dil kullanılır.
İlk Türkçe gazetenin yayımlanmaya başlamasıyla birlikte ülkemizdeki köşe yazarlığı geleneği de başlamıştır. Günümüz Türkiye’sinde onlarca ulusal gazete ve dergi, yüzlerce yerel gazete, yayın hayatını intemet’te sürdüren sayısız haber portalı vardır. Buralarda her gün yüzlerce köşe yazarı köşe yazısı yazarak bu geleneği sürdürmektedir.