Lebdeğmez (dudak değmez) nedir örnekleri

LEBDEĞMEZ (DUDAK DEĞMEZ)

LEBDEĞMEZ (DUDAK DEĞMEZ)

♦ İçinde b, f, m, p, v dudak ünsüzlerini bulundurmayan sözcüklerle yazılan şiirlere “dudak değmez” adı verilir.
Halk şiiri geleneğinde yaygın bir sanattır. Âşıklar arasında yapılan yarışmaların bir dalı da lebdeğmez yarışmasıdır. Bu yarışmada âşığın iki dudağı arasına iğne veya kibrit çöpü konur. Böylece, dudak ünsüzlerinden birini söyleyen yarışmacının dudaklarına iğne batınca başarısızlığı anlaşılır.

Aşağıdaki şiir, dudak ünsüzleri kullanılmadığı için bir lebdeğmez örneğidir:

Örnek 1:
Dikkat et, araştır, gözlerini aç
Sanat her yiğidin kârı değildir.
Eser yazarının serindeki taç
Altındandır, soğan zarı değildir.

Adın zikredilsin, duyan şâd olsun
Senden torununa yadigâr olsun
Âdetler, töreler sana gelsin
Gelenek yüz akı, kiri değildir.

 

Örnek 2:

Tarik-i aşka gir ehl-i Hüdâ ol
Gönül gel layık-i her itilâ ol

Dilersen dehrde âzâde serlik
Gurur-i câhı terk eyle gedâ ol

Cidâl-i kîl ukale yok nihâyet
Ricalû’llah ile hâl-âşina ol