Servet-i Fünun Döneminde Roman ve Hikaye

SERVETİFÜNUN EDEBİYATINDA ROMAN ve HİKÂYE

1. Fransız edebiyatından Balzac, Flaubert, Zola, Goncourt Kardeşler gibi yazarlar örnek alınmış; realizm ve natüralizm akımlarından etkilenilmiştir.
2. Olay örgütleyici yapıdan karakter sentezleyici yapıya geçilmiş, kurgu bakımından Batı’daki romanlar ayarında örnekler verilmiş, modern Türk romanının temeli atılmıştır.
3. Çevre betimlemeleri eseri süslemek için değil, kahramanların kişiliklerinin oluşumunu açıklamak için yapılmıştır.
4. Yazarlar eserlerinde kişiliklerini gizlemişler, kahramanları karşısında taraf tutmamışlar, olaylar ve kişiler hakkında kendi düşüncelerini anlatarak okuyucuyu yönlendirmeye çalışmamışlar, olayları kahramanların bakış açısından yansıtmışlardır.
5. Anlatım tekniği geliştirilmiş; gereksiz betimlemelerle ya da konu dışı bilgilerle olay akışı kesilmemiştir,
6. Olay ve kişiler genellikle İstanbul’un Batılılaşmış, aydın kesiminden seçilmiş; halktan kişilere daha çok, küçük hikâyelerde yer verilmiştir.
7. Sosyal çevre aile ortamı ile sınırlanmış, bireyin iç çatışmaları üzerinde durulmuş; aşk, kötümserlik ve kaçış temaları öne çıkarılmıştır.
8. Şiirde olduğu gibi romanda da süslü, ağır bir üslup benimsenmiş, Arapça ve Farsça sözcüklere, tamlamalara geniş yer verilmiştir. Bu arada Fransızcadaki cümle özellikleri kimi yönleriyle Türkçeye aktarılmış; arasözler, eksiltili ve devrik cümleler kullanılarak, yüklemler farklı kiplerle oluşturularak anlatıma hareketlilik ve çeşitlilik kazandırılmıştır.
9. Servet-i Fünun Edebiyatı nın en ünlü romanları “Mai ve Siyah”, “Aşk-ı Memnu” ve “Eylül”dür.