Geleneksel anlayış yüzyıllar boyunca edebiyat dilini şiir ve düz yazı olarak ikiye ayırmış; ancak şiir ile düz yazıyı aralarında nicelik farkı olan benzer diller olarak görmüştür. Buna göre şiir, düz yazının ölçü, uyak, imge gibi dekoratif (süsleyici) öğelerle güzelleştirilmiş biçiminden
Kategori: Şiir Bilgisi
Serbest Ölçü
SERBEST ÖLÇÜ ♦ Aruz ya da hece ölçüsü, herhangi bir ölçüye bağlı kalınmadan yazılan şiirler, serbest ölçülü demektir. Serbest ölçü, gerçekte ölçünün olmadığını, ölçüsüzlüğü ifade eder. ♦ Çağdaş edebiyatta özgür nazımla birlikte ortaya çıkan serbest ölçü, Türk edebiyatında Garipçilerle yaygınlık
Aruz Ölçüsü (Vezni)
ARUZ ÖLÇÜSÜ (VEZNİ) NEDİR? ♦ Aruz, dizelerin hece sayısını değil de hecelerin uzunluk ve kısalık değerlerini esas alan nazım ölçüsüdür. ♦ Arap edebiyatında doğmuş, daha sonra İran ve Türk edebiyatlarında da kullanılmıştır. ♦ Bu ölçüyü ilkin VIII. yüzyılda İmam
Hece Ölçüsü
HECE ÖLÇÜSÜ NEDİR? ♦ Hece ölçüsü, Türk dilinin yapısına uygun olarak, Türk edebiyatında doğmuş ölçüdür. Dizelerdeki hece sayısının denkliğine dayanır. ♦ Türkçenin yabancı etkilerden uzak olduğu dönemlerde şiirimizde yalnızca hece ölçüsü kullanılmıştır. ♦ İslamiyetin kabulünden sonra aydın sanatçıların aruz ölçüsünü
Vezin (Ölçü) Nedir
VEZİN (ÖLÇÜ) ♦ Ölçü, şiirde ahengi, ritmi sağlayan en önemli biçimsel öğelerden biridir. Ölçülü şiirler her dizede düzenli olarak tekrarlanan metrik birimlere bölünür. Böylece ölçü, şiirin ritmik akışını düzenleyen bir araç olur. ♦ Klasik şiir anlayışlarında ölçüye kafiyeyle birlikte büyük
Gazel Tipi Kafiye / Uyak
Gazel Tipi Kafiye ♦ Divan şiirinde gazel, kaside gibi nazım şekillerinde görülen uyak düzenidir. Çağdaş şiirde de bu uyak düzeninden yararlanılmıştır. ♦ İlk beyitte dizeler kendi arasında kafiyeli olup sonraki beyitlerde ilk dize serbest, ikinci dize birinci beyitle kafiyelidir: aa
Koşma Tipi Kafiye
Koşma Tipi Kafiye ♦ Halk şiirinde koşma, semai, varsağı, destan gibi nazım biçimlerinde görülen kafiye düzenidir. Çağdaş şiirimizde bu kafiye düzenini sürdüren birçok şair olmuştur. ♦ Her dörtlükte ilk üç mısra kendi arasında kafiyeli; dördüncü dize ise birinci dörtlüğün dördüncü
Mani Tipi Kafiye (Uyak)
Mani Tipi Kafiye (Uyak) ♦ Mani, rubai ve tuyuğ adlı dört dizeli tek bentten oluşan nazım biçimlerinde görülen kafiye düzenidir. Çağdaş şiirimizde birden çok dörtlükle yazılan şiirlerde de kullanılmıştır. ♦ Dörtlüğün birinci, ikinci ve dördüncü dizesi kendi arasında kafiyeli, üçüncü
Örüşük Kafiye
Örüşük Kafiye ♦ Üç dizeli bentlerde kullanılan ve bizde ilk örnekleri Servet-i Fünun şiirinde görülen kafiye düzenidir. ♦ Terza rima denen nazım biçimi bu kafiye örgüsüyle yazılır. ♦ Her üçlükte birinci ve üçüncü dizeler kendi arasında kafiyelidir. İkinci üçlükten itibaren
Düz Kafiye (Uyak)
Her iki dizenin kendi arasında kafiyelenmesidir. Divan şiirinde mesnevi nazım biçiminde görülen kafiye düzeninin aynısıdır: aa bb cc dd cc …. a– Kandilli yüzerken uykularda a– Mehtabı sürükledik sularda b– Bir yoldu parıldayan gümüşten b– Gittik… Bahs açmadık dönüşten