AHMET VEFİK PAŞA (1823 İstanbul’da doğmuş, hariciyeci olan babasının Mustafa Reşit Paşa ile Paris’e gitmesi üzerine lise öğrenimini orada tamamlamış, Fransızcayı ana dili gibi öğrenmiştir. Elçilik, valilik, bakanlık, meclis başkanlığı, başvekillik gibi önemli devlet görevlerinde bulunmuştur. Tiyatro yazarı, çevirmen, dilci,
Kategori: Tanzimat Edebiyatı
Ahmet Mithat Efendi
AHMET MİTHAT EFENDİ (1844-1913) Küçük bir manifaturacının oğlu olarak istanbul’da doğmuştur. Mısır Çarşısı’nda bir aktarın yanında çıraklık yaparken Arapça ve Fransızca dersleri almış; ağabeyinin yanına, Niş’e giderek ilkokulu tamamlamış; Tuna Vilayeti Mektupçuluk Kalemine girmiştir. Çalışkanlığıyla Mithat Paşa’nın gözüne girmiş, Tuna
Tanzimat öncesi zihniyeti ile Tanzimat sonrası zihniyeti karşılaştırılması
Tanzimat öncesi zihniyeti ile Tanzimat sonrası zihniyeti ve kültür değerlerinin karşılaştırılması ♦ Skolastik zihniyet, Tanrı merkezli düşünce sisteminin ürünüdür. Buna göre doğrunun ve bilginin kaynağı Tanrı’dır. Orta Çağa hâkim olan bu zihniyet, Rönesans ile yerini ilmî zihniyete bırakmıştır. Avrupa’daki teknolojik
Osmanlı Devletinin Batı devletleriyle yapılan savaşlarda yenilme nedenleri
Batı devletleriyle yapılan savaşlarda yenilme nedenleri ♦ Yenileşme hareketleri, Osmanlının çöküşünün sebebi değil, sonucudur. Çünkü ordu düzeninin bozulması ve devlet yapısındaki çözülüşün sonucu olarak yenileşme hareketleri başlamıştır. ♦ XVI. yüzyılın sonlarına kadar birçok yönden Avrupa’dan daha üstün bir yönetim yapısına
Tanzimat Fermanının İlân Edilme Nedenleri
Tanzimat Fermanının ilân edilme nedenleri “Tanzimat Fermanı (1839), “nizamı cedit” adıyla bilinen ve kendinden yaklaşık yüz yıl önce başlamış olan Batılılaşma projesinin resmî devlet görüşüne dönüştürüldüğünü ilan eden bir beyannamedir. Reşit Paşa tarafından hazırlanan ve 3 Kasım 1839 tarihinde
Yazarın sosyal ve siyasi şartlardan etkilenmesi
Yazarın sosyal ve siyasi şartlardan etkilenmesi ♦ Sanatçı, içinde yer aldığı toplumun bir üyesi olarak yaşadığı dönemin sosyal ve siyasi şartlarından doğal olarak etkilenir. Ancak bu etkilenmenin niteliği ve boyutu sanatçıdan sanatçıya değişir. Bu, sanatçının dünya görüşü, kişiliği ve sanat anlayışıyla
Kurmaca metinlerde sosyal hayatı belirleyen öğelerden yararlanma
Kurmaca metinlerde sosyal hayatı belirleyen öğelerden yararlanma Roman, hikâye, şiir, tiyatro gibi kurmaca metinler gerçekliği doğrudan yansıtmasalar da gerçekliği yeniden üreten, onun üzerinde inşa edilen metinlerdir. Dolayısıyla bu tür metinlerde sosyal hayatı belirleyen öğelerden geniş ölçüde yararlanıldığını görürüz. Örneğin Recaizade
Tanzimat Döneminde Edebî Metnin Sosyal Çevre ile İlişkisi
Edebî metnin sosyal çevre ile ilişkisi Toplumsal yapıyı oluşturan öğeler birbirleriyle sürekli etkileşim halindedir; dolayısıyla hiçbir öge, diğer öğelerden bağımsız değildir. Toplumsal yapıyı oluşturan kurumlardan biri olarak edebiyat da din, ahlak, siyaset, eğitim, ekonomi gibi toplumsal yapının diğer ögeleriyle etkileşim
Muallim Naci
Asıl adı Ömer olan sanatçı, İstanbul’da doğmuştur. Öğrenimini Varna’da yapmış, sonra Varna Rüştiyesi’ne öğretmen olarak atanmıştır. Anadolu ve Rumeli’deki çeşitli memurluklardan sonra İstanbul’da “Tercüman-ı Hakikat“, “Saadet“, “Vakit” gazetelerinde yazılar yayımlamış, Galatasaray Lisesi Hukuk Mektebi’nde edebiyat öğretmenliği yapmış ve istanbul’da ölmüştür.
Abdülhak Hamit Tarhan
Köklü bir aileden gelen, tarihçi Hayrullah Efendi’nin oğlu olan Hamit, İstanbul’da doğmuştur ve iyi bir eğitim almıştır. Doğu ve Batı ülkelerinde elçilik yapan ve çeşitli devlet görevlerinde bulunan Hamit, Cumhuriyetin ilanından sonra milletvekilliği de yapmıştır. Doğu ile Batı edebiyatı arasında